volmachten

Volmacht, in het meervoud vaak aangeduid als volmachten, is een rechtsfiguur waarbij een volmachtgever (de principaal) een ander namens hem bevoegd maakt om rechtshandelingen te verrichten. De persoon die dit namens de principaal doet, heet de volmachthouder of gemachtigde. Doel is de dagelijkse gang van zaken mogelijk te maken wanneer de principaal zelf niet kan handelen of taken wil uitbesteden.

Er bestaan verschillende soorten volmachten. Een algemene volmacht geeft een ruime bevoegdheid om tal van handelingen te verrichten, terwijl een bijzondere of beperkte volmacht beperkt is tot specifieke acties, zoals het verkopen van een woning of het beheren van een bankrekening. Een duurzame (of duurzame) volmacht blijft van kracht na verlies van handelingsbekwaamheid van de principaal, afhankelijk van wat in de volmacht is vastgelegd. In veel gevallen geldt ook dat sommige handelingen een aparte, notariële vorm vereisen (bijvoorbeeld bij notaris vastgelegde volmachten of volmachten die effect hebben bij derden).

De volmachthouder mag slechts handelen binnen de grenzen van de verleende volmacht en moet handelen in het belang van de principaal. De principaal kan de volmacht te allen tijde intrekken zolang hij daartoe bevoegd is, en de volmacht eindigt bij expliciete opzegging, bij beëindiging van de relatie, of bij overlijden van de principaal. Derden mogen uitgaan van de volmacht zolang deze schijn van bevoegdheid behoudt; misbruik kan aansprakelijkheid en rechtsvervolging tot gevolg hebben.

Verhoudingen en formaliteiten verschillen per rechtsgebied en context. In de praktijk worden volmachten vooral gebruikt bij financiële, zakelijke en notariële transacties, en vaak via schriftelijke afspraken of notariële vastlegging. Zie ook mandaat, procureur en bewindvoering voor verwante vormen van vertegenwoordiging.