rechtshandelingen

Rechtshandeling is een term uit het civiele recht die verwijst naar een handeling die met de wil van de betrokkene rechtsgevolgen beoogt te creëeren, te wijzigen of te beëindigen. Het centraal idee is dat het rechtsgevolg voortkomt uit de persoon of personen die de handeling verrichten, in tegenstelling tot rechtsgevolgen die voortkomen uit puur feitelijke gebeurtenissen. Rechtshandelingen kunnen eenzijdig zijn (door één persoon) of meerzijdig (door twee of meer personen gezamenlijk).

De kern van een rechtshandeling bestaat uit drie onderdelen: de wil om rechtsgevolgen teweeg te brengen, de verklaring of handeling waardoor die wil tot uitdrukking komt, en het beoogde rechtsgevolg. Die wil kan mondeling of schriftelijk tot uitdrukking komen en kan al dan niet conditioneel zijn. Een rechtshandeling moet in principe gepaard gaan met toestemming en capaciteit van de betrokkenen; bovendien kunnen wilsgebreken zoals dwaling, misleiding of bedreiging de geldigheid aantasten.

Er bestaan verschillende typen rechtshandelingen. Eenzijdige rechtshandelingen worden door één persoon verricht, zoals een testament, erkenning van een kind of het beëindigen van een contract in bepaalde omstandigheden. Meerdelige rechtshandelingen zijn bijvoorbeeld overeenkomsten (contracten), huwelijken of adopties, waarbij de betrokken partijen gezamenlijk rechtsgevolgen creëren.

De geldigheid van een rechtshandeling kan afhankelijk zijn van vormvoorschriften. Sommige handelingen vereisen een bepaalde vorm, zoals notariële akte bij bepaalde overdrachten of testamenten in schriftelijke vorm. Ook op vormen van toepassing die per wet zijn vereist. Door opzet, toestemming en de juiste vorm ontstaat het gecreëerde recht voor de betrokkenen.