vectorgebaseerd

Vectorgebaseerd is een term die wordt gebruikt om systemen, representaties of benaderingen te beschrijven die vectors als basis-eenheden hanteren. In het Nederlands verwijst het naar wat in het Engels “vector-based” wordt genoemd, en het duidt op het gebruik van wiskundige vectoren in plaats van rasterpunten of scalars voor interpretatie en verwerking. De term wordt in uiteenlopende vakgebieden toegepast, variërend van grafische vormgeving tot datawetenschap en geografische informatiesystemen.

In grafische context verwijst vectorgebaseerd naar vectorafbeeldingen, die bestaan uit wiskundige beschrijvingen van lijnen, curven en vormen. Deze aanpak maakt schaalvergroting mogelijk zonder kwaliteitsverlies en resulteert doorgaans in kleinere bestandsgroottes voor eenvoudige afbeeldingen. Veelgebruikte formaten zijn SVG, EPS en PDF. Nadelen zijn onder meer minder realistische weergave van complexe foto­grafie en mogelijk ingewikkeldere verwerking van kleurverlopen.

In datawetenschap en kunstmatige intelligentie beschrijft vectorgebaseerd de representatie van entiteiten als vectoren in een kenruimte of featureruimte. Woord-, beeld- en gebruikersrepresentaties ontstaan als embeddings, waarmee gelijkenissen en clustering in Euclidische ruimte kunnen worden gemeten. Modellen werken vaak met vectorinvoer en profiteren van vectorisatie voor efficiëntie. Daarnaast verwijst vectorisatie in software naar het gebruik van SIMD-instructies om operaties op hele arrays tegelijk uit te voeren.

In GIS en cartografie onderscheiden vector-gebaseerde data geometrie als punten, lijnen en polygonen met topologische relaties, in tegenstelling tot rastergegevens. Vectorgegevens zijn geschikt voor nauwkeurige geometrie, netwerkanalyses en schaalbare kaartweergave.

Zie ook: vector graphics, vector space, embeddings, SIMD-vectorisatie, raster graphics.