toegelaat

Toegelaat is een Nederlands woord dat in moderne standaardtaal meestal als verouderde of regionale spelling wordt beschouwd. Het kan functioneren als bijvoeglijk naamwoord of als past participle met de betekenis van „admitted” of „permitted”. In de hedendaagse standaardtaal is de gebruikelijke voltooide deelwoordvorm van het werkwoord toelaten echter meestal toegelaten.

Etymologie en spelling. De vorm wordt afgeleid van het werkwoord toelaten (toe- als prefix en laten). In oudere teksten en sommige dialecten werd ook de variant toegelaat gebruikt. De gangbare en aanvaarde past participle in de moderne spelling is echter toegelaten, met de infinitief toelaten.

Gebruik en begrijpelijkheid. Toegelaat komt vooral voor in oudere literatuur, juridische registers of regionale teksten. In formeel hedendaags Nederlands geeft men doorgaans de voorkeur aan toegelaten of aan uitdrukkingen zoals toestemming of toelating, afhankelijk van de context. Als adjectief kan men bij oudere teksten tegenkomen dat iets „toegelaat” is, maar dit is niet de standaardvorm in moderne publieke communicatie.

Verdeling met verwante termen. Toegelaten is het gebruikelijke verleden deelwoord van toelaten en wordt veel vaker aangetroffen in hedendaags Nederlands. Toestaan is een synoniem voor „permitteren”, met bijbehorende vormen als toegestaan. Toegestaan en toelating zijn gerelateerde termen die vaker voorkomen bij het beschrijven van regels en toestemmingen. Afrikaans deelt de wortel en heeft eveneens vormen als toegelaat die dezelfde betekenis dragen.

Zie ook: toelating, toestemming, toegestaan, toelaten.