nutriëntenverliezen

Nutriëntenverliezen verwijzen naar het verlies van nutriënten uit de bodem door processen die ertoe leiden dat mineralen, zoals stikstof, fosfor en kalium, niet beschikbaar zijn voor planten of in het milieu terechtkomen. Dit fenomeen komt zowel in landbouw als in natuurlijke ecosystemen voor en kan leiden tot verminderde bodemvruchtbaarheid en grotere milieubelasting.

De belangrijkste mechanismen zijn uitspoeling (leaching) van wateroplosbare mineralen, volatilisatie van stikstofverbindingen (zoals ammoniak), erosie met afvoer van bodemmineralen en emissies van stikstofoxiden en lachgas. Ook thermische of biologische processen kunnen verliesbeelden beïnvloeden, bijvoorbeeld door mineralisatie of immobilisatie van stikstof.

Factoren die de verliezen beïnvloeden zijn onder meer bodemtype en -structuur, organische stofgehalte en pH, neerslagpatroon en drainage, temperatuur, gewasrotatie en bemestingspraktijken. Daarnaast spelen de bodemomstandigheden bij de toepassing van meststoffen en de nabijheid van waterlopen een rol.

Gevolgen van nutriëntenverliezen zijn onder andere lagere bodemvruchtbaarheid, hogere bemestingskosten en verslechtering van de waterkwaliteit door eutrofiëring. Milieueffecten omvatten ook broeikasgasemissies en verzuring van waterlopen.

Beheer en reductie richten zich op het afstemmen van bemesting op de werkelijke behoefte en timing, het gebruik van langwerkende of gecontroleerde afgifte formuleringen, en het toepassen van precisielandbouw en regelmatige bodemanalyses. Andere maatregelen zijn gewasrotatie en groenbemesting, dekgewassen, behoud van organische stof, minder bodembewerking en het creëren van bufferzones langs waterlopen.