maateenheidssysteem

Maateenheidssysteem verwijst naar een coherente set van afgesproken eenheden om fysieke grootheden te kwantificeren, zoals lengte, massa en tijd. Zo'n systeem biedt definities, relaties en een consistente omzetting tussen eenheden, zodat meetresultaten wereldwijd uitwisselbaar en reproduceerbaar zijn.

Het wereldwijd meest gebruikte maateenheidssysteem is het SI-systeem (Système international d'unités). Het SI kent zeven basis-eenheden: meter, kilogram, seconde, ampère, kelvin, mol en kandela. Uit deze basiseenheden kunnen talrijke afgeleide eenheden worden afgeleid, zoals de newton voor kracht en de joule voor energie. Prefixen zoals kilo-, milli- en micro- modelleren factorveranderingen tussen eenheden.

Historisch gezien ontstond het idee van een eenduidig maateenheidensysteem in de 18e en 19e eeuw met de opkomst van het metrieke stelsel. Het huidige SI werd in 1960 vastgesteld en in 2019 herzien door definities van de basis-eenheden op natuurconstanten vast te leggen, waardoor ze onafhankelijk zijn van artefacten. Sinds 2019 zijn de basis-eenheden gedefinieerd door vaste natuurconstanten: meter is gekoppeld aan de snelheid van licht in vacuüm; kilogram aan de Planck-constante; ampère aan de elementaire lading; kelvin aan de Boltzmann-constante; mole aan het Avogadro-getal; en kandela aan een vaste luminantie-referentie bij 555 nm (343 lm/W-equivalentie in de gebruikte formuleringen).

Toepassingen: SI is de internationale standaard voor wetenschap, technologie, industrie en handel. Metingen worden meestal in SI-eenheden gerapporteerd; afgeleide eenheden en prefixen maken een breed bereik aan waarden mogelijk. Nationale metrologie-instituten en internationale organisaties zoals BIPM bewaken definities, voeren kalibraties uit en organiseren internationale vergelijkingen om compatibiliteit en betrouwbaarheid van metingen te waarborgen.

Zie ook: SI-eenheden, metriek stelsel.