eenduidig

Eenduidig betekent in het Nederlands dat iets één en dezelfde interpretatie of uitkomst heeft. Het geeft aan dat er geen ruimte is voor meerdere lezingen of misinterpretaties; de boodschap, instructie of regel is expliciet en ondubbelzinnig.

De term is samengesteld uit elementen die duiden op helderheid en enkelvoudigheid. Vrij vertaald gaat het om één duidelijke betekenis of interpretatie. In de taal wordt het gebruikt wanneer precisie en univociteit centraal staan.

Toepassingsgebieden zijn onder meer juridische teksten, contracten en regels waarin eenduidigheid misverstanden en risico’s moet voorkomen. In de wetenschap en datawetenschap is eenduidigheid cruciaal voor reproduceerbare resultaten en consistente definities. In informatica en gebruikershandleidingen dragen eenduidige instructies bij aan een foutloze uitvoering door gebruikers.

Voorbeelden: een signaal kan eenduidig zijn als het zonder twijfel één toestand aangeeft. Een handleiding moet eenduidig zijn zodat gebruikers een stap correct volgen zonder interpretatie. In communicatiestrategieën betekent eenduidige boodschap dat alle betrokkenen hetzelfde begrip delen.

Een tegenstelling is onduidelijk of ambigu: onduidelijk verwijst naar gebrek aan helderheid, terwijl ambiguiteit meerdere interpretaties laat openstaan. Eenduidigheid wordt vaak als doel gesteld in formalisering, standaardisatie en kwaliteitszorg, omdat het de interpretatie eenduidig en reproduceerbaar maakt.