kwantificeren

Kwantificeren is het proces waarbij kenmerken of verschijnselen numeriek worden gemaakt, zodat ze gemeten, vergeleken en geïnterpreteerd kunnen worden. Het doel is om abstracte of kwalitatieve verschijnselen in meetbare grootheden om te zetten, zodat ze objectief kunnen worden onderzocht en vergeleken.

Dit gebeurt via operationalisatie: vastleggen welke variabelen relevant zijn en welke meetinstrumenten of datasets worden gebruikt. Meetbare variabelen worden volgens duidelijke regels toegewezen aan een meetpunt, zodat metingen herhaalbaar en vergelijkbaar zijn. Zo’n proces omvat vaak het definiëren van schalen, instrumenten en procedures voor gegevensverzameling.

Kwantificeren resulteert in verschillende soorten data. Kwantitatieve data bestaan uit tellingen en meetwaarden, terwijl kwalitatieve data vaak worden omgezet in scores of categorieën op schalen. In de praktijk worden schalen zoals nominaal, ordinaal, interval en ratio toegepast. Voorbeelden zijn het meten van klanttevredenheid met een Likert-schaal of het kwantificeren van risico’s in termen van kans en impact.

Kwantificeren is van cruciaal belang in wetenschappelijk onderzoek, beleid en bedrijfsanalyse omdat het precisie en vergelijkbaarheid biedt. Tegelijkertijd kent het beperkingen: niet alle aspecten zijn even goed in cijfers uit te drukken, en de validiteit en betrouwbaarheid hangen af van de kwaliteit van de meetinstrumenten en de operaties die worden toegepast. Belangrijke concepten zijn daarom operationalisatie, validiteit, betrouwbaarheid en het signaleren van meetfouten, zodat resultaten reproduceerbaar en verifieerbaar blijven.