gewrichtshypermobiliteit

Gewrichtshypermobiliteit is een toestand waarbij de gewrichten een groter bewegingsbereik hebben dan gebruikelijk. Het kan op zichzelf voorkomen of deel uitmaken van een bredere bindweefselstoornis. Bij sommige mensen veroorzaakt het geen klachten, terwijl anderen last krijgen van instabiliteit, pijn en verhoogde kans op verstuikingen of dislocaties.

Oorzaken en classificatie: Gewrichtshypermobiliteit is vaak genetisch bepaald en hangt samen met een minder stug bindweefsel. In sommige gevallen gaat het gepaard met andere symptomen of syndromen, zoals hypermobiele Ehlers-Danlos syndroom (hEDS) of Hypermobility Spectrum Disorder (HSD). Een eenduidige moleculaire marker ontbreekt bij veel vormen. Behandeling en diagnostiek richten zich op het functioneren en de aanwezigheid van klachten.

Symptomen en complicaties: Personen met beperkte klachten kunnen geen beperkingen ervaren. Bij sommigen ontstaan repetitieve verstuikingen, instabiliteit van de gewrichten, chronische pijn, vermoeidheid en gevoeligheid voor lichamelijke belasting. Soms treden rug- of hoofdpijn op, en kunnen sportieve activiteiten worden beperkt. Langdurige hypermobiliteit kan leiden tot slijtage van gewrichten, maar dit is niet bij iedereen het geval.

Diagnose: De Beighton-score is een veelgebruikte methode om hypermobiliteit te beoordelen en varieert met leeftijd. Een score van meerdere punten uit 9 geeft indicatie voor hypermobiliteit. Klinische evaluatie omvat ook het nagaan van musculoskeletale pijn, functioneel beloop en eventuele aanvullende criteria voor HSD of hEDS.

Behandeling en prognose: De belangrijkste behandeling is een gerichte fysiotherapie met focus op spierversterking, proprioceptie en stabiliteit, gecombineerd met aangepaste sport- en activiteitenniveaus. Pijnmanagement en educatie vormen vaak onderdeel van de zorg. De prognose is afhankelijk van aanwezigheid van klachten en onderliggende aandoening; isolaat hypermobiliteit heeft vaak een gunstig beloop, terwijl HSD/hEDS gepaard kan gaan met blijvende pijn en beperkingen.