bewegingsbereik

Bewegingsbereik verwijst naar het maximale bewegingsgebied van een gewricht of ledemaat in een bepaalde richting. Het wordt meestal uitgedrukt in graden en kan actief worden uitgevoerd door de persoon zelf (actief ROM, AROM) of passief door iemand anders of door mechanische middelen (passief ROM, PROM). Het ROM is afhankelijk van botstructuren, gewrichtskapsel, ligamenten, spieren en pezen, en pijnreacties.

Metingen gebeuren vaak met een goniometer of inclinometer. Belangrijke categorieën zijn flexie en extensie, abductie en adductie, en rotatie. Een normaal ROM varieert per gewricht en per individu; artsen gebruiken referentiewaarden ter vergelijking. ROM-prestaties kunnen afnemen door factoren zoals leeftijd, trauma, artritis, littekenweefsel en contracturen. Spierlengte, ligamentaire laxiteit en pijn beïnvloeden de gemeten bewegingsvrijheid en het beëindigende gevoel bij het eindpunt.

Toepassingen en beheer van bewegingsbereik zijn essentieel in revalidatie, orthopedie en sportgeneeskunde. ROM-beoordelingen helpen bij het identificeren van functionele beperkingen en bij het sturen van behandelplannen. Behandelingsopties bestaan uit ROM-oefeningen, stretchtechnieken, manuele therapie en gewrichtsmobilisatie, gecombineerd met krachttraining en proprioceptie-oefeningen. Belangrijk is pijnvrije beweging en een geleidelijke progressie; te agressieve rek kan schade veroorzaken. Doelen zijn onder meer verbetering van functionaliteit, verbetering van houding en vermindering van beperkingen in dagelijkse activiteiten.