hypermobiliteit

Hypermobiliteit is een eigenschap waarbij de gewrichten verder kunnen bewegen dan wat normaal wordt geacht. Dit kan algemene hypermobiliteit zijn, of gelokaliseerd in enkele gewrichten. Voor sommigen is het onopgemerkt; bij anderen gaat het gepaard met pijn, instabiliteit of vaker verstuikingen.

De beoordeling gebeurt vaak met de Beighton-score, een negenpunten-schaal die bewegingen meet zoals het strekken van de pink achter de hand, het buigen van de duim naar de onderarm, en hyperextensie van ellebogen en knieën. Een hogere score wijst op hypermobiliteit. Voor de diagnose van een hypermobility spectrum-stoornis (HSD) of het hypermobiele type van het Ehlers-Danlos syndroom (hEDS) zijn aanvullende klinische criteria vereist.

Oorzaken en erfelijkheid: hypermobiliteit kan erfelijk zijn en komt vaak autosomaal dominant over. Soms ligt een onderliggende bindweefselstoornis aan de basis, zoals Ehlers-Danlos syndroom, maar bij veel mensen blijft de exacte oorzaak onbekend.

Symptomen en complicaties: mensen met symptomatische hypermobiliteit ervaren vaak gewrichtspijn, instabiliteit en herhaalde verstuikingen of letsels. Vermoeidheid en aandachts- of spijsverteringsklachten komen minder vaak voor, maar kunnen voorkomen wanneer er meerdere systemen betrokken zijn.

Diagnose en behandeling: de diagnose is meestal klinisch, gebaseerd op voorgeschiedenis en lichamelijk onderzoek, eventueel aangevuld met beeldvorming ter uitsluiting. Behandeling richt zich op fysiotherapie met versterking en proprioceptie, aangepaste belasting en pijnbestrijding indien nodig. Overmatige rek- en belasting worden meestal afgeraden.

Prognose en leefstijl: bij veel mensen is hypermobiliteit beheersbaar met tijdige en gerichte zorg. Een multidisciplinaire aanpak kan nodig zijn bij ernstigere symptomen.