Vermoeidheid

Vermooeidheid is een subjectief gevoel van aanhoudend energietekort en verminderde prestaties. Het gaat verder dan een korte vermoeidheid na inspanning en wordt niet altijd opgeheven door rust. Vermoeidheid kan tijdelijk of chronisch zijn en het kan voorkomen bij veel verschillende aandoeningen of leefstijlfactoren.

Oorzaken zijn onder andere medische aandoeningen (zoals bloedarmoede, hypothyreoïdie, diabetes, nier- of leverziekten), slaapstoornissen (slapeloosheid, apneu), psychische aandoeningen (depressie, angst) en medicatie. Leefstijlfactoren als onregelmatige slaap, weinig beweging, stress, roken en alcoholgebruik kunnen bijdragen. Voedingstekorten en chronische pijn kunnen de vermoeidheid versterken.

Symptomen omvatten gebrek aan energie, concentratieproblemen, geheugenklachten, spier- of hoofdklachten en malaise na inspanning. Bij sommige aandoeningen is vermoeidheid het belangrijkste symptoom. Wanneer vermoeidheid langer dan enkele maanden aanhoudt, is medisch onderzoek aangewezen om een onderliggende oorzaak uit te sluiten of vast te stellen.

Diagnose gebeurt doorgaans door anamnese en lichamelijk onderzoek, met bloedonderzoek om bijvoorbeeld bloedarmoede, schildklierfunctie en glucose te controleren. Soms zijn aanvullende onderzoeken nodig. De behandeling is afhankelijk van de oorzaak en omvat meestal verbetering van slaap, leefstijlaanpassingen en behandeling van de onderliggende aandoening. Ook psychologische ondersteuning kan een rol spelen; bij bepaalde voorwaarden kan begeleide oefening worden aanbevolen, maar dit gebeurt altijd onder professioneel toezicht.

De prognose varieert. Acute oorzaken verdwijnen vaak met behandeling of rust. Bij chronische vermoeidheid hangt de uitkomst af van de oorzaak en kan langlopende zorg of aanpassingen in het dagelijks leven nodig zijn.