eigenaardigheid

Eigenaardigheid is een kenmerk of eigenschap die sterk afwijkt van wat als gebruikelijk of normaal wordt beschouwd. Het kan een persoonskenmerk zijn, maar ook een eigenschap van een voorwerp of verschijnsel. Eigenaardigheden komen voor in gedrag, gewoonten, stijl of voorkeuren en worden vaak als opvallend maar niet noodzakelijk negatief ervaren.

Etymologie: het woord is opgebouwd uit eigen en aard, met de betekenis van een eigen, karakteristieke aard. In het Nederlands geeft het de notie van iets wat bij iemand of iets eigen is. In het Engels wordt het vaak vertaald als idiosyncrasy.

Toepassingen: in de psychologie en sociologie wordt eigenaardigheid gebruikt om variatie tussen individuen te beschrijven zonder waardeoordelen. In de taalkunde verwijzen eigenaardigheden soms naar kenmerken van een idiolect, zoals specifieke woordkeuzes of uitspraak die het taalgebruik van een spreker kenmerken. In cultuur en literatuur worden eigenaardigheden vaak ingezet als karaktertrek of bron van herkenning en soms humor.

Connotatie: de term heeft doorgaans een neutrale tot milde positieve connotatie; soms wordt ze ook gebruikt met licht negatief oordeel wanneer iemand gedrag als lastig of buitengewoon moeilijk te begrijpen wordt ervaren. Omdat wat als normaal geldt contextafhankelijk en cultureel bepaald is, kunnen eigenaardigheden per situatie variëren.

Zie ook: idiolect en karaktertrek.