bereideheid

Bereideheid is een Nederlands begrip dat verwezen naar de bereidheid en paraatheid van een persoon om een handeling uit te voeren of zich aan te sluiten bij een activiteit. Het omvat motivatie, houding ten opzichte van de taak en het vertrouwen in eigen mogelijkheden om te handelen. De inhoud van bereideheid kan per situatie verschillen, afhankelijk van waargenomen baten, risico’s en steun van anderen.

Etymologie en spelling: De term is afgeleid van de bijvoeglijke stam "bereid" (klaar, bereid) plus het achtervoegsel -heid. De gebruikelijke spelling is bereidheid; de vorm bereideheid komt voor als variant in oudere of dialectische bronnen maar is minder gebruikelijk in moderne standaardtaal.

Toepassingsdomeinen: In de psychologie en gedragswetenschappen verwijst bereideheid vaak naar de bereidheid om te veranderen, te leren of zich in te zetten voor een taak. Het wordt gezien als een van de factoren achter gedragsveranderingsprocessen, naast behoeften, vaardigheden en omgevingsinvloeden. In organisatie- en verandermanagement gaat bereideheid over de mate waarin medewerkers openstaan voor veranderingen, wat voorspellingen kan verbeteren over adoptie van nieuwe systemen of werkwijzen.

Een beoordelingskader: bereideheid kan worden gemeten met enquêtes en schaalvragen die aspecten zoals affectieve bereidwilligheid, cognitieve acceptatie en gedragsmatige paraatheid evalueren. Factoren die bereideheid verhogen zijn duidelijke communicatie, zichtbare voordelen, voldoende training, en vertrouwen in leiderschap. Bereideheid is dynamisch en contextafhankelijk; onderzoeken tonen aan dat betrokkenheid en waargenomen risico's de bereidheid kunnen versterken of verzwakken.

Zie ook: bereidheid, houding ten opzichte van verandering, paraatheid. In beleids- en gezondheidszorgcontexten wordt bereideheid vaak gebruikt in formuleringen als "bereidheid tot verandering" of "zorgbereidheid" om maatschappelijke weerbaarheid te beschrijven.