antwoordelijk

antwoordelijk is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord met meerdere nauw verwante betekenissen. Meestal geeft het aan dat iemand of iets aansprakelijk is of verantwoording moet afleggen. Het kan ook betekenen dat iemand een taak of functie heeft waarvoor hij verantwoording draagt. In de praktijk gaat het woord vooral over verplichtingen, aansprakelijkheid en aansprakelijkheid tegenover anderen, eerder dan over de puur intellectuele capaciteit om iets te antwoorden.

Verwant is het verwante woord verantwoordelijk, dat in veel gevallen als synoniem wordt gebruikt. Aansprakelijkheid is een gerelateerde zelfstandige term die vooral op juridisch aansprakelijk zijn wijst, terwijl verantwoordelijkheid vaker nadruk legt op plicht en zorgplicht. In zinnen wordt meestal gezegd dat iemand “verantwoordelijk voor” iets is, bijvoorbeeld: de projectleider is verantwoordelijk voor het tijdschema; de medewerker is verantwoordelijk voor de documentatie. Ook kan men zeggen dat iemand “verantwoordelijk gehouden moet worden” of “verantwoordelijk is tegenover” een groep of instantie, afhankelijk van de context.

Etymologie en varianten: verantwoordelijk is afgeleid van het werkwoord verantwoorden en van het zelfstandig naamwoord verantwoordelijkheid, met het adjectief vormingssuffix -elijk. Het verwante woord antwoordelijk in oudere uitdrukkingen en de Engelse vertaling answerable weerspiegelt de wortel van “antwoord” (to answer).

Zie ook: verantwoordelijkheid, verantwoordlijkheidsgevoel, aansprakelijkheid, aansprakelijk.