anatomië

Anatomië is de wetenschap die de structuur van levende organismen bestudeert, met nadruk op hoe organen en weefsels in relatie tot elkaar liggen. Het onderscheidt zich van fysiologie, dat de functies beschrijft; samen vormen ze de basis van de medische wetenschappen. Anatomië onderzoekt zowel de macroscopische structuur die met het oog waarneembaar is, als de microscopische bouw van cellen en weefsels.

Op verschillende niveaus van organisatie gaat anatomië uit van cellen, weefsels, organen, orgaansystemen en het organisme als geheel. Binnen de vakgebieden worden regionale (topografische) en systematische benaderingen onderscheiden: regionale anatomie beschrijft delen van het lichaam in zones, terwijl systematische anatomie zich richt op de samenhang van één of meerdere organsystemen (skelet, musculair, zenuw, circulatoir, ademhalings-, spijsverterings-, urinair, voortplantings-, endocrien en immuunsysteem).

Belangrijke subdisciplines zijn descriptieve en topografische anatomie, histologie (weefselstructuren) en embryologie (ontwikkeling van structuren vanaf de bevruchte eicel). Technologieën als beeldvorming (MRI, CT, röntgen) en endoscopie verdiepen het begrip van structurele relaties zonder dissectie. Traditioneel speelde dissectie een centrale rol in onderwijs, maar moderne curricula maken ook gebruik van plastinatie, virtuele modellen en simulaties.

Historisch ontstond anatomië in de oudheid, met de Grieken en later de Renaissance; Vesalius leverde in de 16e eeuw met De Humani Corporis Fabrica een invloedrijke herontdekking van menselijke structuren. Sindsdien heeft anatomië zich ontwikkeld tot een wetenschappelijke discipline die nauw samenwerkt met technologie en klinische wetenschappen.

In de geneeskunde vormt anatomië de basis voor chirurgie, diagnostiek en therapeutische besluitvorming. Voor studenten en professionals biedt het begrip van structuur een referentiekader voor klinisch redeneren en lichaamsbewustzijn.