bevruchte

Bevruchte is een bijvoeglijk naamwoord en het participium van bevruchten. Het beschrijft een cel, eitje of embryo dat de bevruchting heeft ondergaan. In de biologie verwijst bevruchting naar het proces waarbij een spermatozoïde en een eicel samensmelten, waardoor een zygote ontstaat—the eerste cel van een nieuw individu.

In dieren, waaronder mensen, vindt bevruchting doorgaans plaats in het voortplantingskanaal (bij mensen in de eileider). De gevormde zygote ondergaat celdelingen en verplaatst zich naar de baarmoeder, waar implantatie en verdere ontwikkeling plaatsvinden. Een bevruchte eicel ontwikkelt zich vervolgens tot embryo en later tot foetus.

Bij planten ontstaat bevruchting bij angiospermen via een proces met dubbele bevruchting. Een spermacel fuseren met de eicel tot een bevruchte eicel (zygote), terwijl een tweede spermacel fuseren met twee polaire kernen in de centrale cel tot endosperm. Het bevruchte eicel ontwikkelt zich tot embryo; de bevruchte centrale cel levert endosperm, een voedingsweefsel voor de zich ontwikkelende kiem.

Gebruik in taal en context omvat onder andere uitdrukkingen als “de bevruchte eicel” of “een bevruchte eicel”, wat aangeeft dat de eicel bevrucht is. Het tegenovergestelde is doorgaans “onbevruchte eicel.” De term wordt breed toegepast in biologie, geneeskunde en landbouw om de voortplantingsstatus van cellen, embryo’s en zaden te beschrijven.