abcessen

Een abces is een lokaal geïnfecteerde holte gevuld met pus, meestal omgeven door ontstekingsweefsel. Abcessen kunnen in de huid voorkomen, maar ook in organen of diepe weefsels. In de medische literatuur wordt het begrip vaak hetzelfde gebruikt als abscess, met name wanneer meerdere gevallen voorkomen.

Oorzaken zijn bacteriële infecties, meestal door Staphylococcus aureus (waaronder MRSA) of streptokokken. Bij diepe of chronische abcessen kunnen ook anaerobe bacteriën meespelen. Een obstructie of verstopping van afvoerwegen (bijv. talgklieren) kan eveneens leiden tot abcessvorming. Het ontstekingsproces resulteert in pus die zich ophoopt en druk en pijn veroorzaakt.

Symptomen omvatten plaatselijke pijn, zwelling, warmte en roodheid; soms is een voelbare pus-pocket aanwezig. Koorts, malaise en algemene tekenen van ontsteking kunnen bij grotere of diepe abcessen voorkomen. Voor diagnose en planning van behandeling kan beeldvorming nodig zijn, zoals echografie of CT-scan, en afname van pus voor microbiologisch onderzoek.

Behandeling: de belangrijkste stap is drainage van de abcesruimte, meestal door incisie en drainage (I&D). Antibiotica worden afhankelijk van de situatie toegevoegd, bijvoorbeeld bij uitgebreide, diep-gelegen of immunocompromitteerde abcessen, of bij MRSA-besmetting. Voor eenvoudige huidabcessen zonder tekenen van complicaties is drainage soms voldoende; antibiotica na I&D wordt niet altijd gegeven.

Prognose en preventie: de meeste abcessen genezen na drainage. Littekens kunnen achterblijven. Complicaties zijn verspreiding van de infectie, cellulitis, sepsis, fistelvorming of recidief. Preventie richt zich op goede wondzorg, hygiëne en tijdige behandeling van infecties en onderliggende aandoeningen zoals diabetes.