Vermeerderingsmethode

Vermeerderingsmethode verwijst naar de techniek waarmee een organisme of populatie wordt vermeerderd, met als doel nakomelingen of klonale afstammelingen te verkrijgen. In de tuinbouw, landbouw en biologie is het doel vaak het behouden van gewenste eigenschappen, de productie te verhogen en de teelt te versnellen.

Vermeerdering kan seksueel of aseksueel plaatsvinden. Seksuele vermeerdering verloopt via voortplanting met fertilisatie en genetische recombinatie, meestal via zaden bij planten of dierlijke voortplanting. Dit levert genetische variatie op en kan aanpassing aan omgeving bevorderen, maar duurt langer en levert minder uniformiteit.

Aseksuele (vegetatieve) vermeerdering produceert genetisch identieke nakomelingen, waardoor uniformiteit en snelle productie worden vergroot. Belangrijke methoden zijn stekken (blad-, stengel- of wortelstekken die wortel schieten), enten en budding (vermeerdering via grafting), laagstokken (laaglegging die wortel vormt terwijl de moederplant blijft staan), en deling van klonale planten of rhizomen. Ook micropropagatie of weefselcultuur wordt veel gebruikt in grootschalige producties en voor ziektepreventie, omdat hiermee meerdere planten onder gecontroleerde omstandigheden kunnen worden opgekweekt.

Voordelen en nadelen hangen af van de methode. Aseksuele vermeerdering levert snelle, uniforme klonen, maar vermindert genetische variatie en kan gevoeligheid voor ziekten vergroten. Seksuele vermeerdering behoudt variatie en kan adaptation bevorderen, maar vergt meer tijd en controle.

Vermeerderingsmethoden vinden toepassing in tuinbouw, akkerbouw, boomkwekerij en aquacultuur, en vereisen kennis van soortspecifieke eisen en regelgeving.