Tramsystemen

Tramsystemen zijn stedelijke spoorwegnetwerken waarin tramvoertuigen op rails rijden, meestal in straten maar ook op eigen tracé. Ze vormen een vorm van openbaar vervoer en kunnen in stedelijke weefsels met gemengd verkeer opereren of op dedicated right-of-way. In de praktijk worden ze als tram, streetcar of light rail aangeduid; modern gebruik omvat vaak laagvloerse voertuigen en elektrische aandrijving via bovenleidingen.

Historisch ontstonden tramsystemen in de 19e eeuw als paardentrams en evolueerden later naar elektrisch aangedreven systemen. Na de Tweede Wereldoorlog nam het netwerk in veel steden af, maar vanaf de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw kwam er een heropleving vanwege mobiliteitsbehoeften en doelstellingen op het gebied van klimaat en luchtkwaliteit. Tegenwoordig bestaan er wereldwijd honderden netwerken, met name in Europa, Noord-Amerika en delen van Azië en Oceanië.

Belangrijke onderdelen zijn rails, tramvoertuigen met lage instap, een stroomvoorziening (meestal bovenleiding), onderstations en verkeersregelingssystemen die prioriteit geven bij kruisingen. Netwerken worden ontworpen met routes, dienstregeling en integratie met bussen, metro of regionale treinen. Moderne trams bieden vaak hoge toegankelijkheid, goede reactiviteit en energie-efficiëntie door regeneratieve remming en onderhoudsarme modulaire ontwerpen.

Voordelen van tramsystemen zijn onder andere relatief hoge capaciteit, lagere uitstoot in stedelijk verkeer en de mogelijkheid om in een stedelijk milieu te verweven. Uitdagingen betreffen de infrastructuurkosten, ruimtebeslag in dichtbebouwde gebieden en de afstemming met wegverkeer. Toekomstige ontwikkelingen richten zich op tram-train-koppelingen, lagevloertechnologie en slimme netten.