verkeer

Verkeer is het geheel van bewegingen van personen en goederen door een transportsysteem. Het omvat zowel de fysieke infrastructuur zoals wegen, spoorlijnen, havens en luchthavens als de regels en organisaties die die beweging mogelijk maken en beheren.

In de praktijk onderscheidt men verschillende vervoersmodaliteiten: wegverkeer (auto's, vrachtwagens, motorfietsen, fietsen en voetgangers), railvervoer, varen en luchtvervoer. Ook parkeren, laden en lossen, en multimodaal vervoer maken deel uit van het verkeer.

Verantwoordelijkheid en regelgeving liggen op verschillende niveaus: nationale wetgeving, zoals Wegenverkeerswet en het Reglement verkeersregels en verkeerstekens in Nederland, en lokaal beleid door gemeenten en provincies. Verkeerslichten, borden en handhaving dragen bij aan een voorspelbare en veilige verkeersstroom.

Verkeersveiligheid en mobiliteitsbeleid staan centraal in de aanpak van ongevallen, congestie en milieu-impact. Beleidsmaatregelen omvatten snelheidsbeperkingen, de aanleg van fietspaden en voetgangerszones, openbaar vervoerverbindingen en maatregelen tegen congestie zoals verkeersinformatie en knooppuntbeheer.

Technologie en data spelen een toenemende rol in verkeersbeheer. Systemen voor intelligent transport (ITS), camera's, digitale borden en real-time verkeersinformatie ondersteunen routing, incidentafhandeling en veiligheid.

Historisch gezien ontstond verkeer uit wandel- en paardentransport en ontwikkelde zich naar gemotoriseerd vervoer en uiteindelijk digitalisering; de laatste decennia kenmerken zich door toenemende automatisering, duurzaamheidspolitiek en een streven naar veiliger, efficiënter en milieuvriendelijker vervoer.