incidentafhandeling

Incidentafhandeling is het gestructureerde proces voor het tijdig detecteren, beoordelen, beperken en herstellen van incidenten die de beveiliging, beschikbaarheid of integriteit van informatie- en IT-systemen kunnen schaden. Het doel is de impact te verkleinen, systemen zo snel mogelijk weer operationeel te krijgen en data te beschermen, met inachtneming van relevante wet- en regelgeving en organisatiebeleid.

Een incidentresponsproces helpt organisaties om effectief te reageren op verschillende typen incidenten, zoals cybersecurity-incidenten, daadwerkelijke serviceonderbrekingen en fysieke beveiligingsproblemen die IT-omgevingen raken.

Een typische cyclus omvat de fasen voorbereiding, detectie en melding, analyse en triage, containment, eradication en herstel, en ten slotte lessen leren en verbetering van processen en beveiligingsmaatregelen. Vaak worden hiervoor playbooks of runbooks en een vast incidentresponsplan gebruikt, gekoppeld aan escalatieroutes en communicatieplannen.

Organisatie en rollen spelen een cruciale rol. Een Incident Response Team (IRT) of vergelijkbare groep coördineert de respons, met betrokkenen uit beveiliging, IT-operaties, informatie-eigenaren en management. Duidelijke verantwoordelijkheden en snelle communicatie zijn essentieel.

Governance en kaders worden ondersteund met normen en richtlijnen zoals NIST SP 800-61, ISO/IEC 27035 en ITIL-praktijken, aangevuld met nationale richtlijnen van bijvoorbeeld de nationale cybersecurityautoriteit (NCSC).

Middelen en metrieken voor incidentafhandeling omvatten logging en monitoring (bij voorkeur SIEM), forensische analyse, communicatie met stakeholders en regelmatige oefeningen. Nazorg bestaat uit een post-incident review en het aanpassen van beleid, procedures en technische maatregelen.

---