Mijnbouwmethoden

Mijnbouwmethoden verwijzen naar de technieken die worden toegepast om mineralen en fossiele brandstoffen uit de aarde te halen. De keuze voor een methode hangt af van geologische omstandigheden, de diepte en aard van het deposit, de concentratie en kwaliteit van het materiaal, economische factoren en milieu- en maatschappelijke overwegingen.

Bij oppervlaktewinning ligt het deposit dicht bij het oppervlak. Voorbeelden zijn open-pitwinning (open-pit mining), strokenwinning (strip mining) en quarrying voor bouwmaterialen. De belangrijkste bewerkingsstappen zijn boren en detoneren, beladen en transporteren. Oppervlaktewinning biedt vaak hoge productiviteit en lagere kosten, maar gaat gepaard met ingrijpende landschapsveranderingen, grotere ruimtelijke impact en risico’s voor water- en stofbeheer.

Ondergrondse mijnbouw is nodig bij diepe afzettingen of wanneer oppervlaktewinning te ingrijpend is. Veelvoorkomende methoden zijn ruimte-en-zuilwinning (room-and-pillar), langvlakwinning (longwall), stoppen en cut-and-fill. Ruimte-en-zuilwinning laat zuilen achter om het plafond te dragen; langvlakwinning verwijdert een lange horizontale vlakte terwijl het dak wordt ondersteund. Stoppen houdt een geëxtraheerd gebied tijdelijk open en vult het met waste of materiaal; cut-and-fill werkt door het uit te graven materiaal in een gevarieerd gevuld stopvlak op te vullen met vulmateriaal.

In-situ winning (in-situ leaching) gebruikt oplosmiddelen die via boreholes door het gesteente circuleren om het gewenste materiaal op te lossen, waarna de oplossing wordt opgehaald. Deze methode is geschikt voor oplosbare ertsen zoals sommige zouten en uranium, maar is beperkt tot specifieke geologische situaties.

Milieu- en veiligheidsaspecten spelen een centrale rol bij alle methoden. Landschapsverandering, waterkwaliteit, stofproductie, verzakkingsrisico en mogelijke gasvorming worden door regelgeving en toezicht beheerd, met nadruk op rehabilitatie en milieubewaking na afloop van de mijnwerkzaamheden.