afzettingen

Afzettingen is de verzamelnaam voor materialen die in aardlagen achterblijven door natuurlijke processen. Ze ontstaan wanneer deeltjes die door wind, water of ijs worden getransporteerd uit hun transportmedium neerslaan, of wanneer opgeloste mineralen uit oplossing uitkristalliseren door chemische of biologische processen. In de meeste gevallen ondergaan afzettingen verdere transformatie door diagenese en lithificatie, waardoor ze veranderen in sedimentair gesteente.

Er bestaan verschillende typen afzettingen. Klastische (of detritische) afzettingen bestaan uit losse korrels van zand, silt en klei en vormen vaak lagen in rivieren, delta's en kustgebieden. Chemische of biologische afzettingen ontstaan door precipitatie van mineralen zoals haliet, gips of calciet, vaak in evaporieten of in mariene omgevingen; organische afzettingen ontstaan uit resten van planten en dieren en kunnen leiden tot peat, steenkool of kalksteen.

Afzettingen vormen in uiteenlopende omgevingen zoals rivieren en meren (lijken sedimentaire laagstromen te vullen), oceanen en zeeën (kusterosies en diepe zeebeddingen), duingebieden en grotformaties zoals speleothemen. De kenmerken van afzettingen geven aanwijzingen over het verleden klimaat, de waterdiepte en de energietoestand van de omgeving ten tijde van depositie.

De studie van afzettingen is fundamenteel voor geologie en aardwetenschappen. Ze helpen bij het reconstrueren van geschiedenis van het landschap, het identificeren van fossiele hulpbronnen en het begrijpen van waterbeheer en milieuhydrogeologie.