Kaliumniveau

Kaliumniveau verwijst naar de concentratie kalium in het bloed (meestal gemeten als serumkalium). Kalium is essentieel voor zenuwgeleiding en spierfuncties, waaronder de werking van het hart. De hoeveelheid wordt uitgedrukt in millimol per liter (mmol/L). Een normaal bereik ligt meestal tussen circa 3,5 en 5,0 mmol/L, afhankelijk van het laboratorium.

Een te laag kaliumniveau (hypokalemie) kan ontstaan door overmatig verlies via de darmen of nieren, gebruik van sommige diuretica, braken of diarree, onvoldoende inname, of alkalose. Een te hoog kaliumniveau (hyperkalemie) kan ontstaan bij nierinsufficiëntie, certain medicijngebruik (zoals ACE-remmers, ARB’s, kaliumsparende diuretica’s of NSAID’s), weefselbeschadiging, of acidiose.

Symptomen van hyperkalemie kunnen hartritmestoornissen, palpitaties en spierzwakte zijn; bij ernstige hyperkalemie kan plotselinge hartstilstand optreden. Hypokalemie gaat vaak gepaard met spierkrampen, zwakte en, bij ernstige gevallen, obstipatie of afwijkingen aan de hartslag.

Diagnose gebeurt via een bloedtest; bij hyperkalemie kunnen ook ECG-veranderingen voorkomen (bijv. vertraagde conduction, pieken in T-top). Behandeling hangt af van de ernst en de oorzaak. Hyperkalemie vereist meestal onmiddellijke stabilisatie van het hart (calciumgluconaat), verschuiven van kalium naar de cellen (bijv. insuline met dextrose, beta-agonisten, zuurbalans), en verwijdering van kalium uit het lichaam (diuretica, kaliumsbinders of dialyse in ernstige gevallen). Hypokalemie wordt behandeld met orale of intraveneuze kaliumsuppletie, terwijl onderliggende oorzaken worden aangepakt en magnesiumpillen soms nodig zijn. Langdurig beheer richt zich op evenwichtige voeding en het behandelen van de onderliggende aandoening.