voedselsystemen

Voedselsystemen verwijzen naar het wereldwijd of lokaal georganiseerde geheel van processen, actoren en instellingen die betrokken zijn bij de productie, verwerking, distributie, consumptie en afvalbeheer van voedsel. Ze omvatten de relaties tussen boeren en producenten, handel en detailhandel, transport, consumenten, overheden en maatschappelijke organisaties. Het doel is voedsel leveren dat beschikbaar, betaalbaar, voedzaam en sociaal rechtvaardig is, met aandacht voor milieu-impact en veerkracht.

De belangrijkste onderdelen van voedselsystemen zijn: productie en teelt (landbouw, visserij, veeteelt), verwerking en verpakking, logistiek en handel (transport, opslag, distributie), detailhandel en horeca, consumptie en eetpatronen, en afvalbeheer of kringloopactiviteiten. Daarnaast spelen governance, regulering, voedselveiligheid, certificering en informatiesystemen een cruciale rol voor transparantie, traceerbaarheid en vertrouwen in de keten.

Voedselsystemen zijn economische systemen die ook culturele waarden en sociale verbanden bevatten. Ze beïnvloeden en worden beïnvloed door milieufactoren zoals bodemgezondheid, waterbeschikbaarheid en biodiversiteit, evenals door klimaatverandering, prijsvolatiliteit en arbeid. Duurzaamheid in voedselsystemen vraagt om een evenwicht tussen economisch haalbare productie, betaalbare en voedzame voeding, en zo min mogelijk ecologische schade. Veerkracht is daarnaast cruciaal: systemen moeten bestand zijn tegen schokken zoals extreme weersomstandigheden, ziekte-uitbraken en geopolitieke verstoringen.

Trends en ontwikkelingen in voedselsystemen omvatten onder meer lokale en korte ketens, agro-ecologie en regeneratieve landbouw, circulaire economie, digitalisering van supply chains, en innovaties op het gebied van voedselvrije en plantaardige eiwitten. Doelstellingen op wereldschaal richten zich op voedselzekerheid, nutritionele gezondheid en milieuduurzaamheid.