onderzoeksbenaderingen

Onderzoeksbenaderingen verwijzen naar de wijze waarop onderzoekers een onderzoeksprobleem benaderen, kennis vergaren en tot conclusies komen. Ze omvatten de keuzes voor een onderzoeksontwerp, de onderliggende onderzoeksfilosofie en de methoden voor data‑verzameling en analyse.

De belangrijkste benaderingen zijn kwantitatief (cijfermatig, statistische analyse en het toetsen van hypothesen), kwalitatief (interpretatief, gericht op betekenissen en context, met methoden als interviews, observatie en documentanalyse) en mixed methods (een combinatie van beide, vaak met triangulatie).

Daarnaast bestaan specialisaties zoals design-based research, actieonderzoek en casestudy's, die zich richten op praktijkgericht inzicht, probleemoplossing of diepgaande beschrijvingen van een geval.

Wat betreft epistemologie variëren de aannames: kwantitatieve benaderingen opereren vaak vanuit positivisme of post-positivisme, kwalitatieve vanuit interpretivisme of constructivisme, terwijl mixed methods pragmatisme nastreeft.

Procesmatig volgen onderzoeksbenaderingen doorgaans stappen zoals probleemformulering, ontwerpkeuze, operationele definities, sampling, gegevensverzameling, analyse, interpretatie en rapportage, met aandacht voor validiteit, betrouwbaarheid en triangulatie.

Ethiek en transparantie zijn cruciaal: informed consent, privacy, biasreductie en reproductibiliteit. De keuze voor een benadering hangt af van de onderzoeksvraag, beschikbaarheid van data, context en gewenste toepasbaarheid.

Toepassingsgebieden variëren van de sociale en gezondheidswetenschappen tot technologische en beleidsmatige onderwerpen; elk gebied weegt de voor- en nadelen van elke benadering af.