occlusietherapie

Occlusietherapie is een tandheelkundige benadering gericht op het diagnosticeren en behandelen van occlusale stoornissen, met als doel de kauwfunctie te verbeteren, pijn te verminderen en slijtage of schade aan tanden en gewrichten te voorkomen. De therapie richt zich op de relatie tussen tanden, kaak en kauwspieren en kan zowel preventieve als curatieve doeleinden hebben.

Indicaties voor occlusietherapie zijn onder meer myofasciale pijnklachten en temporomandibulaire disfuncties (TMD), kaak- en kiesoverbelasting door bruxisme, slijtage of sensibele tanden, en een verslechterde of instabiele beet. Bij hoofdpijn van kauwspieren of gewrichtgerelateerde klachten wordt occlusie vaak onderdeel van een breder behandelaanbod.

Methoden en procedures verlopen doorgaans in fasen. Een grondige beoordeling omvat klinisch onderzoek, occlusieanalyse, mogelijk gebruik van een articulator en beeldvorming. Behandelingsopties zijn meestal reversibel: het gebruik van occlusale stabilisatieplaatjes of nachtbeugels (diverse typen bite splints) om het kaakgewricht en de kauwspieren te ontlasten en de tandbelasting te verminderen. Reversibele opties worden eerst verkend; indien nodig kunnen selectief slijpen of occlusale aanpassingen plaatsvinden, maar deze worden spaarzaam toegepast en altijd op basis van duidelijke diagnostische aanwijzingen. In sommige gevallen kan orthodontische of restauratieve behandeling deel uitmaken van een langetermijnoplossing.

Effectiviteit varieert; de wetenschappelijke onderbouwing voor lange termijn succes van occlusieaanpassingen is wisselend. Occlusietherapie maakt vaak deel uit van een multidisciplinaire aanpak, met aandacht voor pijneducatie, ontspanningstechnieken en gedragstherapeutische aspecten. Bijwerkingen en risico’s, zoals tandgevoeligheid of instabiliteit, moeten worden besproken, en irreversibele ingrepen worden bij voorkeur vermeden tenzij de indicatie duidelijk is. Monitoring en follow-up zijn essentieel.