mestgebruik

Mestgebruik verwijst naar het toepassen van dierlijke mest en aanverwante materialen op landbouwgronden. Het doel is het leveren van nutriënten aan gewassen en het verbeteren van de bodemkwaliteit en structuur. Tot mestproducten gerekend worden vastmest, vloeibare mest (mest slurry), compost en digestaat uit anaerobe vergisting.

De belangrijkste nutriënten in mest zijn stikstof, fosfor en kalium, aangevuld met sporenelementen en sporadisch zwavel en magnesium. De samenstelling varieert sterk afhankelijk van het type mest, het diersoort en de bewerkings- of vergistingsfase. Mest kan aarde verbeteren door organische stof toe te voegen en bodemleven te stimuleren, maar moet afgestemd worden op de behoeften van de gewassen en de bodem.

Toepassingsmethoden en timing hangen af van de bemestingsbehoefte, het bodemonderzoek en de weersomstandigheden. Mest kan oppervlakkig worden uitgereden, in banden worden gebracht of geïnjecteerd. Het doseren gebeurt vaak op basis van een bemestingsplan en rekening houdend met gewasfase en bodemvruchtbaarheid. Vermijding van toepassingen bij hevige neerslag, oppervlakkige drainage of bevroren grond is aanbevolen; bij voorkeur wordt mest na toediening ingebracht of snel opgenomen.

Milieu- en sanitaire overwegingen spelen een rol bij mestgebruik. Mogelijke verliezen door uitspoeling, run-off en ammoniakemissie kunnen optreden, met gevolgen voor waterkwaliteit en luchtkwaliteit. Bufferzones langs waterlopen, voldoende opslagcapaciteit en zorgvuldig beheer van Meststoffen en digestaat dragen bij aan het beperken van emissions en geuroverlast.

Regelgeving en beleid beïnvloeden mestgebruik sterk. In veel landen gelden regels zoals de Nitraatrichtlijn en nationale meststoffenwetgeving die bemestingsplanning, maximale toelaatbare toediening en opslagvereisten voorschrijven. Doel is een duurzame nutriëntenkringloop met behoud van bodemvruchtbaarheid en vermindering van milieubelasting.