oppervlakkig

Oppervlakkig is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betekent dat iets niet diepgaand is en vooral de oppervlakte raakt. Het beschrijft vaak denken, analyse, kennis of beschrijvingen die weinig diepgang, complexiteit of grondigheid tonen. Het kan zowel verwijzen naar iemands houding en begrip als naar uiterlijk of presentatie die geen dieper inzicht weerspiegelt.

Het woord is opgebouwd uit het zelfstandig naamwoord oppervlakte of vlak, met het achtervoegsel -ig, waarmee het eigenschaplijk aangeeft: behorend tot of kenmerkend van de oppervlakte. De bijbehorende nominale vorm oppervlakkigheid verwijst naar de eigenschap zelf: oppervlakkigheid betekent gebrek aan diepgang of grondigheid.

Gebruik en connotatie: oppervlakkig heeft meestal een kritische of negatieve bijklank wanneer het over denken of analyse gaat, zoals in een oppervlakkige analyse of een oppervlakkige conclusie. In beschrijvingen van uiterlijk kan de term eveneens neutraler of negatiever klinken, afhankelijk van de context. Het antoniemenpaar diepgang, grondigheid of diepgaand wordt vaak gebruikt om het tegenovergestelde aan te geven.

Voorbeelden: “De verslaggever gaf een oppervlakkige samenvatting van het onderzoek.” “Zijn conclusie was oppervlakkig omdat hij de data niet volledig onderzoekt.” “Passages in het boek zijn oppervlakkig gehouden, terwijl andere delen diepgaand zijn.”

Derivaten: oppervlakkigheid (zelfstandig naamwoord), oppervlakkig denken (uitdrukking). Veelgebruikte verwante termen zijn diepgaand, grondig en diepte.