malnutriëntie

Malnutriëntie is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij de voedingsstatus niet voldoet aan de behoeften van het lichaam. Het omvat ondervoeding (tekort aan energie of eiwitten), micronutriëntdeficiënties en overmatige voeding. Ondervoeding kan zich uiten als gewichtsverlies, vertraagde groei bij kinderen, spierzwakte en verminderde afweer. Ernstige vormen kennen vaak marasmus en kwashiorkor; bij micronutriëntdeficiënties komen bijvoorbeeld ijzertekort, vitamine A-tekort en jodiumtekort voor. Overnutrition of obesitas vormt eveneens een vorm van malnutriëntie en gaat vaak gepaard met metabole aandoeningen.

Oorzaken en risicofactoren zijn onder meer voedselonzekerheid en ongelijke voedselvoorziening, infectieziekten en chronische aandoeningen die opname, opnamevermogen of verbruik van voeding beïnvloeden, ontstekingsprocessen en sociaaleconomische factoren zoals armoede en beperkte toegang tot zorg. Risicogroepen zijn jonge kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en bevolkingsgroepen in crisis- of conflictgebieden, vluchtelingen en mensen met ernstige ziekte.

Diagnose berust op klinische beoordeling, het monitoren van lengte en gewicht, body mass index en voedingsanamnese; waar mogelijk worden laboratoriumtesten uitgevoerd om micronutriënten te meten. Preventie en behandeling richten zich op verbetering van de voedselzekerheid, verbetering van dieetkwaliteit en gerichte micronutriënten-suppletie waar nodig. Bij ondervoeding kunnen therapeutische voedingen en behandeling van onderliggende aandoeningen noodzakelijk zijn.

Malnutriëntie heeft wereldwijd een significante impact op groei, ontwikkeling, arbeidsprestatie en immuunsysteem, en blijft een prioriteit in gezondheidsprogramma’s, vooral in lage- en middeninkomenslanden en in crisissituaties.