gereabsorbeerd

Gereabsorbeerd is het voltooid deelwoord van het werkwoord reabsorberen en wordt gebruikt om aan te geven dat een stof terug is opgenomen uit een filtraat of lumen in het bloed of in weefsels. In medisch en wetenschappelijk taalgebruik verwijst het vooral naar het terugwinnen van stoffen tijdens de werking van de nier, maar het kan ook op andere delen van het lichaam slaan.

In de nier vindt reabsorptie plaats nadat filtratie in de glomerulus heeft plaatsgevonden. Het filtraat verplaatst zich door de nefronbuisjes en veel van de geharmoniseerde bestanden aan water, zouten en nutriënten worden gereabsorbeerd. De proximale tubulus reabsorbeert ongeveer 65% van het gefilterde water en natrium, bijna alle glucose en aminozuren, en bicarbonaat. De lus van Henle draagt bij aan de concentratie van urine: in de dalende tak vindt waterreabsorptie plaats, terwijl in de stijgende tak voornamelijk natrium, kalium en andere ionen worden gereabsorbeerd zonder significante waterpassage. Het verloop van de distale tubulus en het verzamelend buisje bepaalt de uiteindelijke vocht- en elektrolytenbalans onder hormonale controle.

Transportmechanismen omvatten passieve diffusie voor water, actieve en secundaire transporten voor ionen, en specifieke carrier-systemen zoals SGLT voor glucose. Hormonen spelen een belangrijke rol: antidiuretisch hormoon (ADH) verhoogt de waterreabsorptie in de verzamelbuizen, terwijl aldosteron de natriumreabsorptie bevordert.

Clinisch gezien kan ontoereikende reabsorptie leiden tot afwijkingen zoals glycosurie bij oncontroleerbare diabetes of tubulaire dysfunctie. Diuretica beïnvloeden reabsorptie door specifieke transporters te blokkeren, wat leidt tot verhoogde urine-uitscheiding. Het begrip gereabsorbeerd verduidelijkt dus hoe het lichaam terugwinnen van stoffen regelt in de nier en elders.