gebruiksvermogen

Ge bruiksvermogen is de mate waarin iemand in staat is een product, dienst of systeem te gebruiken op de juiste en beoogde manier, gezien diens persoonlijke mogelijkheden en de omstandigheden. Het concept is breder dan gebruiksvriendelijkheid (usability). Waar usability meestal kijkt naar het ontwerp van een product en hoe gemakkelijk een gebruiker taken kan uitvoeren, verwijst het gebruiksvermogen naar de feitelijke capaciteit van een gebruiker om die taken te volbrengen, eventueel met training, hulpmiddelen of aanpassingen.

Toepassingsgebieden zijn onder meer de gezondheidszorg en revalidatie, arbeids- en ergonomische contexten, en ontwerp en toegankelijkheid. In de zorg gaat het vaak over functioneel gebruik van hulpmiddelen of over het verrichten van dagelijkse activiteiten, waarbij factoren zoals fysieke en cognitieve functies, zintuiglijke vermogens, ervaring, motivatie en ondersteuning een rol spelen. In arbeidsomstandigheden wordt gekeken naar wat iemand met of zonder aanpassingen kan, en welke interventies nodig zijn om arbeid mogelijk te maken. Bij ontwerp en toegankelijkheid draait het om de mate waarin een product geschikt is voor diverse gebruikers, inclusief mensen met beperkingen, rekening houdend met menselijke factoren.

Metingen van het gebruiksvermogen kunnen bestaan uit observatie, praktische tests, interviews en zelfrapportage. Belangrijke elementen zijn motorische vaardigheden, visuele en auditieve functies, aandacht en geheugen, trainingsniveau en de invloed van de omgeving. Het begrip is dynamisch en kan veranderen door training, ervaring, technologische ondersteuning en eventuele aanpassingen.