kijkt

Kijkt is de derde persoon enkelvoud van de tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord kijken. Het betekent letterlijk “hij kijkt” of “zij kijkt” en wordt gebruikt wanneer het onderwerp enkelvoud is, bijvoorbeeld in zinnen als Hij kijkt naar de lucht en Zij kijkt naar de televisie. Kijken zelf betekent observeren, toezien, waarnemen of bekijken.

Formen en gebruik

Kijken als infinitief heeft meerdere vervoegingen. In de tegenwoordige tijd zijn de vormen: ik kijk, jij kijkt, hij/zij kijkt, wij kijken, jullie kijken, zij kijken. De derde persoon enkelvoud krijgt dus de eindletter “-t” toegevoegd. De stamklemtoon blijft meestal bij de eerste klankgreep. De tegenwoordige tijd wordt vaak gevolgd door een bepaling die aangeeft waarnaar gekeken wordt, meestal met het voorzetsel naar: kijkt naar iets of kijkt naar de televisie.

De vervoeging van kijken in andere tijden omvat onder meer: keek ( verleden tijd, hij keek), keken (verleden tijd, zij keken), heeft gekeken (voltooid deelwoord). Met voltooide tijden komt vaak het hulpwerkwoord hebben: heeft gekeken.

Gebruik in zinsverband

Kijkt kan zelfstandig voorkomen of gecombineerd met andere elementen. Het kan worden gebruikt in vragen: Kijkt hij vaak naar de ramen? In negatieve zinnen: Hij kijkt niet naar de klok. Het werkwoord is transitiegsgericht en kan met verschillende objecten of complementen worden uitgebreid, meestal met een prepositie zoals naar: kijken naar iemand of iets.

Zie ook

Kijken (verbum) voor bredere grammaticale informatie en verwante vervoegingen.