borstcysten

Borstcysten zijn met vocht gevulde holtes in het borstweefsel. Ze komen veel voor bij vrouwen, vooral tussen de vroege volwassenheid en de overgang. De meeste cysten zijn goedaardig en vormen geen kankerrisico, maar ze kunnen wel klachten geven.

Symptomen variëren. Een cyste kan aanvoelen als een stevige, goed afgebakende knobbel die gevoelig of gespannen is, vaak rond de menstruatie. Pijnlijke borsten of drukgevoel is mogelijk. Afscheiding uit de tepel komt zelden voor en is meestal geen teken van kanker.

Diagnose gebeurt doorgaans via lichamelijk onderzoek en beeldvorming. Bij vrouwen onder de 30 jaar is echografie vaak de eerste beeldvorming; bij vrouwen boven de 40 jaar kan ook een mammogram worden toegepast. Als er een cyste aanwezig is, kan vloeistof via een naald worden afgetapt (aspiratie) om pijn te verlichten en om te bepalen of het om een eenvoudige of complexe cyste gaat. Eenvoudige cysten bevatten vloeistof en hebben meestal geen solid onderdelen; complexe cysten kunnen soliditeiten bevatten en vereisen mogelijk aanvullend onderzoek, zoals een biopsie.

Behandeling is vaak afwachting en pijnverlichting. Veel cysten verdwijnen vanzelf. Pijnklachten kunnen worden bestreden met pijnstillers en warm of koud kompres. Aspiratie kan herhaald worden bij terugkerende of forse cysten. In zeldzame gevallen is sclerotherapie of operatieve verwijdering nodig als cysten terugkeren of verdachte kenmerken vertonen.

Prognose: de meeste borstcysten blijven goedaardig en verhogen het borstkanker­risico niet. Een nieuw knobbeltje bij postmenopauzeleeftijd of afwijkingen op beeldvorming verdient altijd verdere evaluatie door een arts.