autoimmuunactiviteit

Autoimmuunactiviteit is een toestand waarbij het immuunsysteem een reactie vertoont tegen eigen lichaamsweefsels. Het kan beperkt aanwezig zijn zonder ziekte, of onderdeel uitmaken van een auto-immuunziekte waarbij ontsteking en schade in organen optreden.

Oorzaken en mechanismen: normaal blijft tolerantie intact, maar bij autoimmuniteit verloopt dit verstoord. Autoreactieve T- en B-cellen worden geactiveerd en autoantistoffen en ontstekingsmediatoren treden op, waardoor weefselspecifieke of systemische ontstekingen ontstaan.

Meting en observatie: Autoimmuunactiviteit wordt gevolgd met laboratoriummarkers zoals autoantistoffen (ANA, anti-dsDNA, anti-CCP, RF) en ontstekingsmarkers (CRP, ESR). Beeldvorming en functionele tests kunnen schade of activiteit aantonen; ziekteactiviteitscores zijn afhankelijk van de aandoening.

Voorbeelden: autoimmuunactiviteit komt voor bij aandoeningen zoals systemische lupus erythematosus (SLE), reumatoïde artritis, auto-immuun thyroiditis en multiplesclerose. Soms is er subklinische activiteit zonder duidelijke klachten.

Risicofactoren: genetische aanleg (bijv. HLA-typen), omgevingsprikkels zoals infecties, roken en hormonale factoren dragen bij aan ontstaan en ernst. Oorzaken zijn meestal multifactorieel en ziekte-specifiek.

Behandeling en monitoring: doel is onderdrukken van de immuunrespons en symptomatische zorg. Behandelingsopties bestaan uit ontstekingsremmers, immunosuppressiva en biologische middelen, met regelmatige follow-up op bijwerkingen en activiteit.

Interpretatie: aanwezigheid van autoantistoffen of verhoogde markers zegt niet altijd iets; klinische context is essentieel voor diagnose en management. Autoimmune activiteit kan variëren in ernst en verloop.