Verlichtingsverbruik

Verlichtingsverbruik is de hoeveelheid elektrische energie die wordt gebruikt door de verlichting van een gebouw of ruimte over een bepaalde periode. Het verbruik wordt doorgaans uitgedrukt in kilowattuur (kWh) en kan zowel binnen- als buitenverlichting betreffen, afhankelijk van het meetpunt en de studieduur.

De hoogte van het verbruik wordt beïnvloed door verschillende factoren. In het bijzonder spelen het type lampen en hun efficiëntie een rol: halogeen of gloeilampen verbruiken doorgaans meer vermogen per lumen dan moderne LED-lampen. Daarnaast bepalen lumen (lichtopbrengst) en het gewenste verlichtingsniveau het benodigde wattage, en daarmee het verbruik. Gebruikspatronen, zoals langdurig aanstaan, tijdschema’s, en de aanwezigheid van automatisering (sensoren, daglichtafhankelijke regeling), kunnen het verbruik aanzienlijk beïnvloeden. Ook stilstandverbruik van verlichting wanneer deze niet brandt is meestal minimaal, maar kan aanwezig zijn bij sommige systemen.

Metingen van verlichtingsverbruik gebeuren via elektriciteitsmeters, submeters per ruimte of via slimme meters die real-time verbruikgegevens leveren. Voor projecten en gebouwen wordt vaak verbruiksprofielanalyse toegepast om piekbelasting en onnodig verbruik te identificeren en te optimaliseren.

Reductie van verlichtingsverbruik is mogelijk door verschillende maatregelen. Het vervangen van oudere lampen door LED-technologie kan het verbruik sterk verlagen zonder verlies aan lichtkwaliteit. Het afstemmen van het nodig lichtniveau op de taak, het gebruik van aanwezigheidssensoren en daglichtafhankelijke regeling, en regelmatige onderhoud van armaturen dragen bij aan energiebesparing. Ook duurzaam ontwerp en juiste plaatsing van verlichting helpen overmatig verschenen licht te voorkomen. Tot slot hebben regelgeving en normen, zoals ecodesign en energielabels voor lampen, als doel het marktaanbod efficiëntere producten te stimuleren.