Urinansinfecties

Urinansinfecties, in het dagelijks taalgebruik vaak aangeduid als urineweginfecties, zijn infecties van de urinewegen die meestal door bacteriën worden veroorzaakt. De meest voorkomende veroorzaker is Escherichia coli. De infectie kan iedereen treffen, maar treedt vaker op bij vrouwen. Afhankelijk van het aangetaste deel van de urinewegen worden ze onderverdeeld in lage urineweginfecties (de blaas en urethra) en hogere urineweginfecties (nierbekken en nieren). Klinisch onderscheidt men ongecompliceerde infecties, complicaties zoals pyelonefritis, en asymptomatische bacteriurie.

Symptomen: bij een lagere urineweginfectie meestal branderig gevoel bij plassen, vaker moeten plassen, dringende aandrang, pijn in de onderbuik en soms bloed in de urine. Een hogere urineweginfectie gaat vaak gepaard met koorts, rillingen en rugpijn. Kinderen, ouderen en zwangeren kunnen atypische symptomen hebben.

Diagnose: meestal gebaseerd op klachten en een urinetest. Een urinalysis kan aanwijzingen geven (pyurie, nitriet, leukocytose) en een urinekweek kan de oorzaak bevestigen en antibiotica aanwijzen. Bij verdenking op complicaties of bij patiënten met een verhoogd risico op complicaties kan aanvullend beeldvormend onderzoek nodig zijn.

Behandeling: veel gevallen van ongecompliceerde cystitis kunnen met korte antibioticakuren behandeld worden, volgens lokale richtlijnen, bijvoorbeeld opties die onder andere nitrofurantoin of fosfomycin omvatten. Voor hogere of complicerende UTIs kunnen orale of intraveneuze antibiotica nodig zijn. De behandeling bij zwangerschap en asymptomatische bacteriurie vereist speciale overwegingen.

Preventie en prognose: voldoende drinken, urineren na geslachtsgemeenschap, vaginale estrogenen bij postmenopauze en voorzichtig gebruik van katheters kunnen helpen. Over het algemeen is de prognose goed bij tijdige behandeling; onbehandelde UTIs kunnen leiden tot nierinfectie of sepsis.