Stukloopt

Stukloopt is een Nederlands werkwoord (infinitief stuklopen) dat betekent dat een apparaat, systeem of proces tijdens gebruik plotseling defect raakt of niet meer functioneert. Het geeft doorgaans een plotselinge of volledige uitval aan, in tegenstelling tot een lichte of geleidelijke storing. In de tegenwoordige tijd wordt gezegd: het apparaat loopt stuk; de derde persoon enkelvoud is dus “loopt stuk.” De voltooide tijd wordt meestal uitgedrukt met: “is stukgelopen” of “heeft stukgelopen.”

Etymologie en vormen: stuklopen is samengesteld uit stuk en lopen, waarmee de betekenis van “uit elkaar lopen” of “in stukken raken” dichterbij komt. Het werkwoord is intransitief en wordt vooral gebruikt voor objecten die tijdens gebruik op kapicaal falen. De term is gangbaar in zowel technisch als alledaags taalgebruik en kan variëren in register van informeel tot enigszins formeel, afhankelijk van de context.

Gebruik en context: stuklopen wordt most used voor mechanische apparaten, voertuigen en elektronische systemen die plotseling stoppen met werken. Voorbeelden zijn een motor die plotseling stopt, een printer die niet meer opstart, of een machine die tijdens productie faalt. In contrast hiermee kan men zeggen dat iets “vastloopt” wanneer het juist blijft haperen of traag reageert, wat een andere nuance heeft. In softwarecontext wordt vaker gesproken van een “crash” of “vastlopen,” hoewel stuklopen ook in bredere zin wordt begrepen.

Zie ook: storing, uitval, defect, pech. Stuklopen geeft doorgaans éénmalige of plotselinge uitval aan, in tegenstelling tot aanhoudende of oplopende storingen.