Onstabiele

Onstabiele is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat betekent: niet stabiel of vatbaar voor verandering. Het woord is opgebouwd uit het voorvoegsel on- (ontkenning) en stabiel. De basisvorm is stabiel; onstabiel geeft aan dat iets geen vaste toestand heeft en gemakkelijk kan veranderen of instabiel kan blijven.

De vorm onstabiele komt vooral voor vóór vrouwelijke enkelvoudige en meervoudige zelfstandige naamwoorden, bijvoorbeeld de onstabiele toestand (vrouwelijk enkelvoud) en de onstabiele toestanden (meervoud). In andere grammaticale contexten kan de vorm van het bijvoeglijk naamwoord variëren, maar de betekenis blijft dezelfde: iets dat niet stabiel is.

In verschillende vakgebieden wordt onstabiel breed gebruikt. In de natuurkunde en wiskunde verwijst het naar systemen of toestanden die niet in een stabiel evenwicht verkeren. In de chemie kan een onstabiele verbinding snel ontleden. In de biologie, economie en politiek wordt gesproken van onstabiele situaties wanneer factoren zoals vertrouwen, markten of vitale functies niet constant blijven. In de geneeskunde kan een patiënt als onstabiel worden beschreven wanneer vitale parameters sterk fluctueren.

Etymologie: onstabiel is afgeleid van on- + stabiel, waarbij stabiel zelf teruggaat op Latijn stabilis via Franse en andere taalstromen. Het woord komtvoor in het moderne Nederlands en wordt zowel in formeel als in technisch taalgebruik veel gebruikt.

Zie ook: stabiel, stabiliteit, instabiliteit.