Lipidenmetingen

Lipidenmetingen verwijzen naar laboratoriumbepalingen van lipiden in het bloed om een beeld te krijgen van iemands lipidenprofiel. De belangrijkste onderdelen zijn totaal cholesterol, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol en triglyceriden. Daarnaast worden vaak non-HDL-cholesterol en apolipoproteïne B (ApoB) gemeten, vooral bij een verhoogd cardiovasculair risico.

Doel van lipidenmetingen is risicobeoordeling voor hart- en vaatziekten, screening op hyperlipidemie, en controle van behandeling met leefstijlmaatregelen of geneesmiddelen zoals statines. De resultaten helpen bij het vaststellen van behandeldoelen en monitoring van veranderingen bij follow-up.

Uitvoering en interpretatie: meestal wordt bloed afgenomen uit een vene of sometimes uit een geschikte capillaire vochtigheid en geanalyseerd met enzymatische kleurimetrietechnieken. LDL-cholesterol kan worden berekend met de Friedewald-formule: LDL-C = totaal cholesterol − HDL-C − (triglyceriden/5) bij mg/dL; bij triglyceriden>400 mg/dL is directe LDL-meting vereist. Non-HDL-cholesterol berekent men als totaal cholesterol minus HDL-C. Resultaten worden uitgedrukt in mmol/L of mg/dL. Referentiewaarden variëren per laboratorium, maar gangbare streefwaarden voor volwassenen zijn onder meer: totaal cholesterol approximately 4–6 mmol/L, LDL-C afhankelijk van risicoprofiel, HDL-C hoger is liever, triglyceriden meestal onder 1,7 mmol/L.

Pre-analytische overwegingen en kwaliteit: nuchter versus niet-nuchter bloed kan de resultaten beïnvloeden; moderne richtlijnen laten soms niet-nuchter meten toe. Laboratoria volgen kwaliteitsnormen en externe evaluaties om nauwkeurigheid en vergelijkbaarheid te waarborgen. Lipidenmetingen vormen een centraal onderdeel van cardiovasculair risicomanagement.