Referentiewaarden

Referentiewaarden zijn door overheid en deskundigen vastgestelde getalswaarden die aangeven bij welke blootstellingsniveaus gezondheidsrisico’s bij een bepaalde blootstellingroute niet of nauwelijks optreden. Ze dienen als referentiepunten voor risico-inschatting en communicatie en zijn geen wettelijk bindende normen op zichzelf. Ze worden gebruikt om blootstelling te evalueren, prioriteiten te bepalen en beleidsbeslissingen te onderbouwen.

Referentiewaarden worden afgeleid uit toxicologische gegevens, blootstellingsscenario’s en onzekerheidsmarges. Ze kunnen onderscheiden zijn naar blootstellingsroutes (inademing, drinkwater, voedsel, huidcontact) en naar korte termijn (acute) versus lange termijn (chronische) blootstelling. Vaak bestaan er verschillende leeftijds- of populatiecategorieën, omdat kwetsbaarheden kunnen variëren. De waarden worden uitgedrukt in verschillende eenheden, afhankelijk van de blootstellingsroute en het medium.

De toepassingen van referentiewaarden liggen in screening, monitoring en het geven van voorlichting. Ze helpen bij het signaleren van potentiële problemen, het bepalen van prioriteiten voor onderzoek en maatregelen, en bij communicatie met het publiek. Een belangrijke beperking is dat referentiewaarden niet bindend zijn voor wetgeving; wanneer er wettelijke normen bestaan, kunnen die normen hoger of lager liggen dan de referentiewaarden. Regulier worden referentiewaarden herzien op basis van nieuw wetenschappelijk bewijs.

In Nederland en op Europees niveau worden referentiewaarden gepubliceerd door instellingen zoals het RIVM en andere regelgevende instanties. Ze komen voor in verschillende domeinen, zoals drinkwaterkwaliteit, luchtkwaliteit en voedselveiligheid, en dienen als hulpmiddel om metingen te interpreteren en beleidsbeslissingen te ondersteunen.