blootstellingroute

Blootstellingroute is een term uit toxicologie en milieugezondheid die verwijst naar het pad waardoor een stof het lichaam binnendringt. De route bepaalt voor een groot deel hoeveel van de stof wordt opgenomen en welke organen het meest wordt belast. Veelvoorkomende routes zijn inhalatie (ademhaling van lucht met stof, damp of gas), orale inname (via voedsel, drinkwater of besmet voedsel) en dermale blootstelling (huid- of oogcontact). In zeldzamere of specifieke contexten kan blootstelling via injectie voorkomen.

De absorptie en biologische beschikbaarheid hangen af van zowel de stof als de blootstellingsroute. Bij inhalatie speelt bijvoorbeeld partikelgrootte en oplosbaarheid een rol, terwijl bij dermale blootstelling de huidbarrière, contactduur en huidverdunning van belang zijn. Bij orale blootstelling zijn voedsel- en drinkwaterkwaliteit, maag-darmkanaalcondities en eetgewoonten bepalend. Dezelfde stof kan via verschillende routes verschillend benign worden opgenomen en verdeeld in het lichaam.

Het kennen van de blootstellingroute is essentieel voor risico- en hazardassessments. Het helpt bij het bepalen van de effectieve dosis die het doelweefsel bereikt, de blootstellingduur en welke beheersmaatregelen nodig zijn. In regelgeving en beleid worden route-specifieke grenswaarden en modellen toegepast om risico’s te beperken en passende beschermingsmaatregelen te implementeren in omgevingen zoals werkplaatsen en consumentenomgevingen.