laboratoriumbepalingen

Laboratoriumbepalingen is een verzamelterm voor metingen en determinaties die in een laboratorium worden uitgevoerd om eigenschappen, samenstelling, concentraties of de aanwezigheid van stoffen in een monster vast te stellen. De bepalingen volgen meestal gestandaardiseerde methoden of gevalideerde in-house procedures en leveren resultaten op met bijbehorende meetonzekerheid.

De toepassing van laboratoriumbepalingen is breed en komt voor in diverse sectoren, zoals chemische analyse, milieumonitoring, klinische diagnostiek, voedsel- en voederextractie, farmaceutische kwaliteitscontrole en materiaalanalyse. De uitkomsten kunnen zowel kwantitatief als kwalitatief zijn en dienen vaak ter toetsing van wettelijke vereisten, productkwaliteit of onderzoeksdoeleinden.

Het proces omvat bouwstenen zoals monstername en -voorbereiding, selectie van passende methode, kalibratie met referentiestandaarden, kwaliteitscontroles en verificaties, en verwerking van de meetgegevens. Resultaten worden gerapporteerd met relevante eenheden en, waar mogelijk, met de meetonzekerheid en traceerbaarheid aan internationaal erkende standaarden.

Kwaliteitszorg en reglementaire context spelen een belangrijke rol bij laboratoriumbepalingen. Veel laboratoria zijn gecertificeerd volgens ISO/IEC 17025 en nemen deel aan interlaboratoriumtesten. Gebruikelijke normen en richtlijnen komen uit internationale en nationale standaarden (bijvoorbeeld ISO, EN, ASTM), en vaak ook uit nationale instanties zoals NEN in Nederland.

Uitdagingen in het vakgebied omvatten validatie van methoden, matrixeffecten, detectiegrenzen, reagentia- en instrumentbeveiliging, data-integriteit en continue professionele bekwaamheid.