nietnuchter

Nietnuchter is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk betekent: niet nuchter. De kernbetekenis is dus afgeleid van het woord nuchter, dat sober, kalm, realistisch of zonder overmatige emoties kan betekenen. In dagelijkse taal verwijst niet-nuchter meestal naar iemand die onder invloed is van alcohol of andere middelen en daardoor minder helder oordeelt of reageert. Daarnaast kan het figuurlijk gebruikt worden voor iemand die niet realistisch of niet rationeel handelt op een bepaald moment.

Orthografie en gebruik: de gebruikelijkste spelling is twee woorden: niet nuchter. In sommige gevallen, vooral bij het beschrijven van een eigenschap vóór een zelfstandig naamwoord, kan men kiezen voor een samengevoegde vorm met koppelteken: niet-nuchter persoon of een niet-nuchter oordeel. De samenstelling als één woord “nietnuchter” komt minder vaak voor en kan als afwijkend of minder gangbaar worden beschouwd, bijvoorbeeld in koppen of informele teksten.

Contexten en nuance: naast de oorspronkelijke betekenis van dronkenschap kan niet-nuchter ook verwijzen naar een gebrek aan objectiviteit of realiteit, bijvoorbeeld in een discussie of beoordeling. In medische context kan nuchterheid ook verwijzen naar vasten voor een test; in dat geval zou niet-nuchter betekenen dat men niet vast of niet nuchter is, hoewel dit minder gebruikelijk is.

Zie ook: nuchter, nuchterheid, nuchter spreken.