lipidenprofiel

Een lipidenprofiel is een bloedonderzoek dat de belangrijkste lipiden in het bloed meet. Meestal omvat het totaal cholesterol, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol en triglyceriden. Soms worden ook non-HDL-cholesterol of apolipoproteïne B gerapporteerd en kan men het LDL- of apoB-niveau gebruiken voor risico-evaluatie.

Doel van het lipidenprofiel is onder meer het inschatten van het risico op atherosclerotische hart- en vaatziekten, het ondersteunen van behandelingsbeslissingen (zoals dieet, lichaamsbeweging of medicatietoepassing) en het volgen van de respons op therapie.

Bereiding en meting: Een bloedmonster wordt afgenomen. Voor triglyceriden is een nuchtere proef meestal aanbevolen, maar veel laboratoria accepteren tegenwoordig ook niet-nuchtere monsters. LDL-cholesterol wordt vaak berekend met de Friedewald-formule (LDL-C = totaal cholesterol − HDL-C − TG/2,2 in mmol/L). Bij hoge triglyceriden (>4,5 mmol/L) is deze berekening onbetrouwbaar en kan directe LDL-bepaling worden gebruikt.

Interpretatie en streefwaarden: Doelwaarden hangen af van leeftijd, geslacht en gezondheidsrisico’s. Veelgebruikte referentiewaarden in mmol/L zijn: totaal cholesterol <5,0; LDL-C <3,0 (bij hoger risico kunnen streefcijfers lager liggen); HDL-C hoger is beter (mannen meestal >1,0 mmol/L; vrouwen >1,3 mmol/L); triglyceriden <1,7 mmol/L. Laboratoria geven vaak aanvullende of patiëntspecifieke streefwaarden.

Belangrijke factoren: Lipidewaarden worden beïnvloed door genetica, gewicht, voeding, fysieke activiteit, roken en aandoeningen zoals diabetes of hypothyreoïdie, evenals door medicijnen zoals statines of fibraten. Het lipidenprofiel op zichzelf is geen diagnose; het maakt deel uit van bredere risicobeoordelingen.

---