Gewasreeksen

Gewasreeksen zijn systematische opeenvolgingen van verschillende gewassen op hetzelfde veld over meerdere seizoenen. Het doel is bodemvruchtbaarheid en nutriëntenbalans te behouden, de efficiëntie van input te verbeteren en de druk van ziekten, plagen en onkruid te verminderen. Door gewassen met uiteenlopende voedingsbehoeften en worteldiepten af te wisselen, kunnen nutriënten beter worden benut en kan de bodemstructuur worden versterkt. Groene bemesters kunnen eveneens deel uitmaken van de reeks.

Typische structuur: gevarieerde reeksen bestaan doorgaans uit drie tot vijf teelten, afhankelijk van klimaat, bodem en marktkansen. Een gebruikelijke indeling bevat afwisseling tussen graan- of zetmeelgewassen en peulgewassen, eventueel aangevuld met wortel- of knolgewassen en groenbemesters. Het doel is balans in mineralen, organische stof en bodemleven, evenals onderbreking van ziekten, plagen en onkruidzaden.

Voordelen en beperkingen: de belangrijkste voordelen zijn verbeterde bodemvruchtbaarheid, efficiënter gebruik van nutriënten, minder ziekte- en plaagdruk en minder onkruidgroei door onderbreking van monotone teelt. Dit kan leiden tot stabielere opbrengsten en minder behoefte aan chemische bestrijdingsmiddelen. Nadelen zijn onder meer langere plannings- en logistieke vereisten, mogelijk hogere opslag- en bemonsteringskosten en afhankelijkheid van marktprijzen en beschikbaarheid van gewassen.

Toepassing en belang: gewasreeksen worden toegepast in zowel biologische als conventionele landbouw en vormen een kernprincipe van duurzame akkerbouw. De theorie gaat terug tot oudere landbouwpraktijken, maar moderne technieken zoals bodemanalyse en nutriëntenplanning ondersteunen de uitvoering en optimalisatie.