Actigrafie

Actigrafie is een niet-invasieve methode om in een natuurlijke omgeving langetermijnrust-activiteitscycli bij mensen te meten. Een klein, vaak pols- of enkel gedragen apparaat registreert bewegingen met een accelerometer en slaat deze op in discrete tijdvensters, meestal van 30 tot 60 seconden.

Doel en meetpunten: De verzamelde bewegingen worden geanalyseerd om slaap-wakker-cycli te schatten. Uit de data kunnen parameters worden afgeleid zoals totale slaaptijd (TST), slaaplatentie (SOL), wake after sleep onset (WASO) en slaap efficiëntie. Daarnaast kan actigrafie helpen bij het beoordelen van circadiane ritmes en dag-nacht-activiteitspatronen.

Procedure en analyse: De proefpersoon draagt het apparaat meestal enkele dagen tot weken, vaak in combinatie met een slaapdagboek. Data worden geanalyseerd met algoritmen die activiteitthresholds omzetten in slaap- en waakperiodes (bijv. Cole-Kripke of Sadeh algoritmen). Interpretatie gebeurt meestal in samenhang met subjectieve gegevens en, indien nodig, met polysomnografie voor validatie.

Toepassingen en populaties: Actigrafie wordt veel toegepast in slaaponderzoek en klinische praktijk voor slaapstoornissen (zoals insomnie en circadiane ritmestoornissen), psychiatrische en neurologische aandoeningen, pediatrie en ouderenzorg. Het is eveneens geschikt voor epidemiologisch onderzoek en voor monitoring van behandelingen, werktijden en dagelijkse functioneren.

Voordelen en beperkingen: Voordelen zijn onder meer non-invasiviteit, lange-termijn monitoring in het dagelijks leven en kostenefficiëntie. Beperkingen omvatten het beperkte vermogen om slaapstadia vast te stellen, mogelijke misclassificatie bij lage activiteit of veel stilzitten, afhankelijkheid van gekozen algoritmes en kalibratie, en het feit dat het niet altijd een vervanging biedt voor polysomnografie bij diagnostiek. Samen met slaapdagboeken en contextuele informatie geeft actigrafie doorgaans betrouwbare aanwijzingen over slaap en circadianiteit.