zenuwdruk

Zenuwdruk is een aandoening waarbij een zenuw onder druk staat door aangrenzende structuren zoals bot, pezen of zwelling. Die druk verstoort de zenuwfunctie en veroorzaakt pijn, gevoelloosheid, tintelingen en soms spierzwakte in het gebied dat door de zenuw wordt verzorgd.

Zenuwdruk kan perifere zenuwen of zenuwwortels in de wervelkolom treffen. Veel voorkomende locaties zijn de pols (carpaal tunnel), de elleboog (cubitaal tunnel) en de nek bij wortelcompressie, maar ook elders in het lichaam kan compressie optreden. Oorzaken zijn herhaalde belastingen, langdurige druk, trauma, ontsteking en zwelling; naast lokale oorzaken spelen soms systemische aandoeningen zoals diabetes een rol bij zenuwbeschadiging, hoewel niet alle zenuwdruk daarmee samenhangt.

Symptomen hangen af van de aangetaste zenuw maar bestaan meestal uit pijn of onprettige sensaties in het gebied, gevoelloosheid, tintelingen of prikkelingen, en bij ernstige compressie soms spierzwakte of verlies van fijne motoriek. Diagnose gebeurt via anamnese en lichamelijk onderzoek, gevolgd door elektrodiagnostische onderzoeken zoals zenuwgeleidingstesten en EMG, en beeldvorming zoals MRI of CT om de oorzaak en de exacte lokalisatie vast te stellen.

Behandeling is meestal conservatief in eerste instantie: rust, aanpassingen op werk, pols- of enkelspalken, ontstekingsremmende medicatie en fysiotherapie. Corticosteroïde-injecties kunnen symptomen verlichten. Bij aanhoudende of ernstige compressie kan chirurgie nodig zijn om de druk op de zenuw te verlichten (bijv. carpaal tunnel release, cubitale tunnel operatie). Herstel vereist vaak revalidatie.

De prognose varieert met de oorzaak en tijdigheid van behandeling; vroege diagnose en behandeling verbeteren het uitzicht. Sommige zenuwen herstellen volledig, andere tonen blijvende gevoeligheids- of motorische problemen bij langdurige compressie. Preventie omvat ergonomische werkomstandigheden, regelmatige pauzes en aandacht voor signale symptomen.