prikkelingen

Prikkelingen, ook wel paresthesieën genoemd, zijn ongebruikelijke sensorische ervaringen die vaak als tintelingen, stekels of elektrische schokjes voelen. Ze worden meestal in de huid of in ledematen ervaren, maar kunnen ook voorkomen in lippen, tong of andere weefsels. Prikkelingen zijn in veel gevallen tijdelijk en onschuldig, bijvoorbeeld na langdurig zitten met een beknelde arm of bij koude.

Oorzaken variëren van tijdelijk tot chronisch en van onschuldige tot ernstige aandoeningen. Een korte houdingverandering of druk op een zenuw kan prikkelingen veroorzaken. Andere oorzaken zijn onder meer diabetes mellitus, zenuwbeschadiging (neuropathie), zenuwbeklemming zoals carpaletunnelsyndroom, vitaminegebrek (bijvoorbeeld B12), alcoholgebruik, infecties, autoimmune aandoeningen en bijwerkingen van medicijnen zoals chemotherapie of bepaalde antidepressiva. Ook zenuw- of hersenaandoeningen zoals multiple sclerose of een beroerte kunnen gepaard gaan met aanhoudende prikkelingen. Soms ontstaat het door stress of angst, zonder onderliggende ziekte.

Diagnose gebeurt meestal op basis van medische geschiedenis, het beluisteren van de aard en locatie van de prikkelingen en een lichamelijk- en neurologisch onderzoek. Afhankelijk van vermoedelijke oorzaken kunnen bloedtesten, zenuwgeleidingstesten, beeldvorming (zoals MRI) of andere onderzoeken worden uitgevoerd.

Behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Bijvoorbeeld het corrigeren van een vitaminegebrek, betere diabetescontrole, verwijderen van beknelling van zenuwen, of aanpassen van medicijnen. Bij persistente of zorgwekkende klachten kan een verwijzing naar een neuroloog worden overwogen. Daarnaast kunnen algemene maatregelen zoals voldoende beweging en een gezonde leefstijl helpen om prikkelingen te verminderen. Raadpleeg bij aanhoudende klachten altijd een arts.